Pandemiye rağmen üretimin devam ettiğini ve bu anlamda sanayicilerin sorumluluk alarak fedakârlıklar yaptığını ifade eden Bursa iş dünyası temsilcileri, sanayi üretimindeki artışın moraliyle de 2021 yılından umutlu olduklarını belirttiler.
Sanayi üretim endeksinin 2020 yılındaki yüzde 9’luk artış oranını değerlendiren Bursa iş dünyası temsilcilerinin görüşleri şu şekilde:
Bursa OSB Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin DURMAZ:
Ülkemizin dinamikleri bizi yüzde 9 değil 19’lara götürebilecek kadar kuvvetlidir. Ülkemizde istikrarın olması, önümüzü görmemiz çok önemli. Böyle bir dönemde bu bize neyi gösteriyor, demek ki bizim üretim kapasitemiz, dinamikleri tetikleyince yürüyebiliyor. Bunu daha da ilerilere taşımalıyız. Dünyadaki tüm belirsizliklere rağmen Türk milleti uyumuyor, çalışıyor; onun için önümüz aydınlık da olsa karanlık da olsa biz üretmeye durmadan üretmeye devam edeceğiz.
Geçtiğimiz Aralık ayında tüketimimiz bir önceki yıla göre artış gösterdi. NOSAB’da öne çıkan sektörler otomotiv, metal, makine sektörleridir. Dolayısıyla, bu verilerin esas olarak bu üç sektördeki hareketliliği yansıttığını söylemek gerekir. Türkiye için kriz, talep artışından dolayı fırsata dönmüş durumdadır. Talep artınca hem üretim hem de ihracat hacmi arttı. 2021 yılında da bu artışın süreceğini düşünüyorum. Üretici pandeminin ikinci dalgasına tedarikli yakalandı. Olası yeni dalgalara da aynı biçimde hazırlıklı olduğumuzu düşünüyorum. Ancak güç durumların yönetilebilir olması için finansal olanaklara erişimde üreticinin desteklenmesi ve finansal maliyetlerin azaltılması gerektiğine inanıyorum. Öte yandan döviz kurunun ani düşüşü de ihracat yoğun çalışan üreticiler için zarar anlamına geliyor. Bu sorunun da kontrol altına alınması gerektiğini düşünüyorum.
Pandemiye rağmen yüzde 9 artış mutluluk verici. Aşı uygulamasının yaygınlaşmasından sonra daha da yol alırız. Yeni yılla birlikte ülkemizde yatırımlar da fazlalaştı, buna paralel olarak bölgemizde de yatırımlar arttı. Yine bölgemizde otomotiv ve otomasyon sistemlerinde Betgaranti artışlar var. Bankalar faiz oranlarını düşürürse ekonomi daha da hızlanır.
Geçen yıl sanayi üretimi daha yüksekti ama pandemiyle beraber özellikle mart nisan mayıs aylarındaki durgunluk rakamları etkilemişti. Ama haziran ayından itibaren artan talepler bugünkü endeksin yüzde 9’u bulmasını sağladı. Pek çok sanayi kolunda faaliyet gösteren firmaların olduğu bölgemiz, sanayi artışında önemli rol oynadı. Bu süreçte oldukça verimli çalıştığımıza inanıyorum. 2021 yılı Türkiye için talepleri karşılamada güçlük çekeceği bir yıl olabilir. Sanayicimiz, terminlerini zamanında yetiştirememe durumuna geldi ama eleman sıkıntısı yaşanıyor. Bu sorun çözülürse 2021 yılı, Türkiye için altın bir yıl olacaktır.
Sanayi üretim endeksindeki rakamlar sevindirici. Zaten piyasadan algıladığımız hareket de bu yöndeydi. Aşının uygulanması konusundaki hareketlilik daha da ivmelenirse hayatın normalleşmesi hızlanacak ve bu da işlerimize ve dolayısıyla ekonomiye olumlu yansıyacaktır. Moral ve motivasyonumuz iyi. 2021’den ümitliyiz.
Sanayi üretiminin Aralık ayında aylık bazda yüzde 1.3, yıllık bazda yüzde 9 yükselmesi memnuniyet verici. Pandemi şartlarında olmamıza rağmen iş dünyası üretmeye, çalışmaya devam ediyor. Umarım pandeminin de bitmesiyle bu tablo süreklilik kazanır ve sanayinin çarkları dönmeye devam eder.
GESİAD Yönetim Kurulu Başkanı Murat KAYA:
Pandemi şartları hem ekonomik hem sosyal hem de psikolojik olarak hepimizi yordu. İş dünyası olarak tüm bu şartlara rağmen üretmek, ekonomiye katkı koymak için elimizden gelen mücadeleyi veriyoruz. Sanayi üretim endeksinin de artmış olması elbette sevindirici. Ancak nitelikli ve sürdürülebilir büyüme için mutlaka üretim odaklı bir ekonomik yapımızın olması gerekiyor. Üretim olmadan refah seviyesine ulaşmamız çok zor. 2020’de pandemiye rağmen yüzde 9’luk sanayi üretim artışı, 2021’de aşının da yaygın olarak uygulanmasıyla daha da üstlere çıkacaktır. Sanayimizin bu potansiyeli olduğuna inanıyorum. Ayrıca, üyelerimiz adına ifade etmek isterim ki; pandeminin en çok etkilediği sektörlerin başında gelen hizmet sektörüne dair bir çıkış yolunun bulunması da hepimizin beklentisidir.
Sanayi üretimindeki artış endeksi bizimle uyumlu. Pandemi sebebiyle 2020 yılında birçok sektörde ihracat gerilerken bizim sektörümüzde yüzde 3,5 gibi bir artış gerçekleşti. Böyle bir dönemde memnuniyet verici olan bu rakamlar, önümüzdeki süreç için de umutlanmamıza vesile oluyor.
Faiz indirimiyle beraber ivmelenen inşaat sektörü, tetiklediği sektörlere ciddi bir katkı sağladı. 2020 yılında 1,5 milyon adet konut satışına ulaşıldı. Bu hareketlilik ciddi bir iş hacmi oluşturdu ve bu da sanayi üretimine katkı sağladı. Sektör, pandemi sürecinin getirdiği olumsuzluğu kısmen de olsa atlatmış ve diğer sektörlere de katkı yapmış oldu. Bu yükselmesinin istihdama da çok olumlu etkisi gözleniyor. 2021 yılında da aynı beklenti içerisinde olduğumuzu da vurgulamak isterim.